100 yılda 100 gelişme

Bu sohbetimizde Hicri Şemsi 14'üncü yüzyılın en önemli gelişmelerini ele almak istiyoruz. Tarihte özellikle de çok da uzak olmayan geçmişte olup bitenler ve gelişmeleri bilmek daha iyi gelecek inşa etmek isteyen toplum ve insanlar için  büyük bir öneme sahiptir.   Bu noktadan yola çıkarak  Hicri Şemsi 14'üncü yüzyılda hızlı bir şekilde gerçekleşen gelişmelerin bilinmesinde de fayda[...]

Bu bölümde Hicri Şemsi 14'üncü yüzyılda Din konusunu ve dini gelişmeleri ele alacağız. Tarih boyunca "din" insan hayatının en önemli parçalarından biri olmuştur. Çeşitli biçimleri ve tanımlarıyla dinin bireysel ve sosyal kimliğinde önemli bir rol oynamadığı toplumu nadiren görüyoruz. Dünyada dinsizleştirme, esas olarak on dokuzuncu yüzyıl Avrupa'sında, Ortaçağ dini egemenliğine tepki olarak gelişen ve laiklik olarak[...]

Bu sohbetimizde Hicri Şemsi 14'üncü yüzyılın en önemli gelişmelerini ele almak istiyoruz. Hz. Muhammed'in Mekke şehrinden Medine'ye göçüne ve hicretine dayanan Şemsi takviminde 2021 yılı Şemsi 1400 yılına denk geliyor. Aslında Hicri Şemsi 1400 yılı 14'üncü Şemsi yüzyılın son yılıdır. İlk Şemsi yüzyılı ve Hz.Muhammed'in biseti ve hicretinden sonra belki de on dördüncü Şemsi yüzyılı, son on[...]

Bu sohbetimizde Hicri Şemsi 14'üncü yüzyılın en önemli gelişmelerinden bir başkasını ele almak istiyoruz. Yüz yıl yüz gelişme isimli sohbetimizin bugünkü bölümünde İran ve dünyanın kültürel ve sanatsal olayları ile ilgili sizleri bilgilendirmeye çalışacağız.  Yeni sanat akışları ve ekollerinin ortaya çıkışı,  dijital dönemdeki sanat geçmişi, yeni ve taze sanat eserleri ve ürünlerinin piyasalara sürülmesi ile[...]

Kaçar kralının zafiyeti ve İran'daki kargaşalar ve birçok siyasetçi ve yetkilinin ilgisizliği nedeniyle İngilizler tarafından darbe planlaması ile iktidara gelen Rıza Şah, beş yıldan az bir sürede insanlar üzerinde otoriter ve mutlak bir monarşi kurmayı başardı. İran halkı, Hicri Şemsi on dördüncü yüzyılda, bazıları yurtdışında bile büyük etkiler bırakan birçok olay yaşadı. Bu olayların bazıları biraz acı[...]

İslami Uyanış hareketi ve olgusu,  İslam dünyasında,  Batı Asya'da ve  uluslararası düzende İslam'ın canlanması ve reformcu girişimlerin yaşanması bağlamında incelenebilir.  Birçok  İslam tarihi araştırmacısının düşüncesine göre,  İslami uyanışın  kökenleri,   yaklaşık iki yüzyıl öncesine kadar dayanmaktadır.  Batılı sömürgecilerin İslami ülkelere gelmesi ile İslam aleminin  servetleri talan edilmeye başlandı. Bir yandan da Batı kültürü İslam alemine  aşılanmaya başlandı.  [...]

1921 yılına denk gelen Hicri Şemsi 14'üncü yüzyılın başlangıcında İran, Birinci Dünya Savaşının yıkıcı sonuçları ile karşı karşı kalmıştı. Bu büyük savaşın sonuçları ve etkileri,  Avrupa sınırları ile kısıtlı kalmamış, İran dahil Batı Asya bölgesi ülkelerinde de acı verici olaylara ve vakalara yol  açmıştı.   İran'ın bu savaşta,  en büyük maddi ve manevi hasarı gördüğünü söylesek doğru[...]

Rıza Şah , Hicri Şemsi 1304 yılında yani 1925 yılında iktidara gelen Pehlevi hanedanının kurucusuydu. 1921'de  İngiliz planıyla bir darbe düzenlemiş ve beş yıldan kısa bir süre içinde, savaş bakanı olmuştu. Böylece nüfuzunu artırmak için ülkenin iç kargaşasını ve Kaçar kralının zayıflığını kullanıp ardından başbakan oldu. Sonunda, ajanları tarafından yaygın bir sahtekarlıkla seçilen Kurucu Meclis üyeleri,[...]

Arabistan yarımadası toprakları yüzyıllar boyunca Osmanlı Türkleri tarafından yönetilmiş ve Birinci ve İkinci Dünya Savaşlarından sonra yerel yöneticilerin çabaları ve İngiltere ve ABD'nin desteğiyle Al-ı Suud hanedanı bu topraklarda iktidarı ele geçirmiştir. Hicri Şemsi geçen yüzyılın önemli olaylarından biri, iki yüzyıldan fazla bir süredir kurulduğundan beri parazit gibi İslam dinini yok etmeye ve değerlerini boşaltmaya çalışan[...]

İngilizler Rıza Şah Pehlevi'yi  kendi gayrı meşru çıkarlarını sağlamak için İran'da iktidara getirdikleri şekilde bu kez de onu kendi çıkarları yolunda engel olarak görmeye başladıklarında, Rıza Şah'ı İran içindeki tüm gücüne rağmen kolay bir şekilde iktidardan aldılar ve onu sürgüne gönderdiler.  Bahsettiğimiz gibi, İran'da İslam karşıtı politikalarını sürdüren Rıza Şah, Ocak 1936'da kadınların İslami kıyafet giyme[...]

İran'ın çağdaş tarihi, özellikle de Pehlevi saltanatının hakimiyeti dönemi, daha çok dış modellerden ve gelişmelerden uyarlanan ve sonuçta toplumun hareketini de belli başlı sorunlar ile karşı karşıya bırakan sayısız gelişmelere sahne olmuştur. Rıza Han hükümetinin işbaşına gelmesi ile, toplumdaki değerlerin altüst edilmesi süreci de başladı. Bu çalkalanma ve halkın değerlerini ve inançlarını sarsma girişimleri Pehlevi[...]

21 Şubat 1921 darbesi, İran'da Rıza Han Mirpenc'in iktidara gelişinin ve siyasi, sosyal ve kültürel alanlarda bir dizi kapsamlı gelişmenin başlangıcıdır. Bu eylemler ve sonuçta ortaya çıkan değişiklikler sanatçılar, yazarlar ve şairler arasında güçlü muhalefet ve eleştirilere yol açarak hükümeti güçlü tepki vermeye ve yaygın sansür uygulamaya teşvik etti. İlk İranlı sesli film, 1933 yılında[...]